Zuinig met grondstoffen

Wij zijn ons zeer bewust van de herkomst en eindigheid van de grondstoffen die we gebruiken. Wij vinden het logisch dat je zuinig bent met grondstoffen in het productieproces en materiaalresten zoveel mogelijk hergebruikt. Met gietklei is dit ook gemakkelijk te doen. Nadat je in een mal giet snijd je de overtollige klei weg, deze is nog ongebakken en dus prima weer tot nieuwe gietklei te mixen.

Hergebruiken van gebakken klei en met name geglazuurde klei levert wat meer uitdagingen op. Je kunt de resten fijn vermalen en in een bepaalde verhouding met nieuwe gietklei mengen. Dit zijn we nog aan het onderzoeken.

Bezinken

Naast gietklei resten vangen we ook resten glazuur en gips op. Verder bewaren we de scherven van mislukte gebakken en geglazuurde items. We zijn aan het uitzoeken hoe we al deze materiaalresten op een duurzame manier kunnen gebruiken. Het mooiste zou zijn om de resten in onze eigen producten te gebruiken, zodat transport niet nodig is. We wegen verschillende mogelijkheden af, wordt vervolgd…

Bezinken van materiaalresten voor hergebruik

CIRCO DESIGN CLASS

Tijdens een Design Class ‘Circulair ontwerpen’ van Circo in Den Haag (2020) werd voor mij duidelijk dat we al een eind op de goede weg zijn qua duurzaamheid en circulair ontwerpen. Er viel een soort rust over me en een vertrouwen dat we op een verantwoorde manier kunnen bijdragen aan een ‘mooiere’ wereld met onze ontwerpen.

In onze producten zoeken we altijd naar verbinding met de gebruiker. ‘Hechting en vertrouwen’ blijkt 1 van de 6 pijlers binnen Circulair ontwerpen. Ook merkte ik dat wij op andere vlakken al veel doen om een zo duurzaam mogelijk product in de wereld te zetten. Zoals zuinig zijn met grondstoffen, een hoge kwaliteit leveren, samenwerken met lokale producenten om transport te verminderen en bij samengestelde producten zorgen dat alle onderdelen makkelijk vervangen kunnen worden.

Natuurlijk ontdekte ik ook aspecten waar we nog niet veel aandacht aan besteed hebben, zoals bijvoorbeeld onze grondstoffen onder de loep nemen en alternatieven vinden voor mileubelastende grondstoffen en technieken. Daarbij was het denken in circulaire business-modellen totaal nieuw voor me.

Ik ging tevreden naar huis; met vertrouwen dat we op de goede weg zijn, met inspiratie voor onze onderneming en nieuwe ideëen voor het doorontwikkelen van onze producten op een circulaire manier.

Circulair ontwerpen en produceren is nog niet gemakkelijk en het is een proces met een lange adem. Wij geloven dat iedere (kleine) stap in de goede richting zinvol is. We nemen je graag mee op deze reis en vertellen je een zo eerlijk mogelijk verhaal over het totstandkomen van onze producten!

Inventariseren van de stappen in ons productieproces

EVEN BIJ HET BEGIN BEGINNEN…

Al tijdens mijn studie Product Design wilde ik (Jozephine) producten ontwerpen voor het leven. Ik hield toen al niet van de vluchtige trends die ons om de oren vliegen en snapte niet waarom je een mooi en goedwerkende product weg zou gooien.

Tijdens mijn studie in Arnhem wilde ik met mijn producten alledaagse handelingen leuker maken en daarmee mensen nog meer plezier brengen in het leven. Ik wilde producten ontwerpen die gekoesterd worden, waardoor je ze niet meer weg wilt doen. Producten die meer voor je worden dan enkel mooie gebruiksvoorwerpen. Dit leek me ook nog eens beter voor het milieu.

Ik zocht in mijn afstudeerwerk daarom naar een manier om met mijn ontwerpen een emotionele verbinding op te roepen tussen de gebruiker en het product. Ik vond inspiratie en interessante theorieën op het gebied van ‘Emotional design’.

PRODUCTEN VOOR HET LEVEN?

Tijdens mijn MA studie aan de Royal College of Art in London dook ik nog dieper in de relatie tussen producten en haar gebruikers. Ik schreef er mijn scriptie over, gedreven door de vraag of we überhaupt gelukkig kunnen worden van producten. Mijn conclusie was ‘ja’, op zich wel in theorie. Zeker in het begin na aanschaf is de kans groot dat je een geluksgevoel ervaart, maar dit gevoel verdwijnt vrij snel. De weg ernaar toe, het verlangen, geeft meestal meer plezier dan het uiteindelijke bezit ervan. De complexiteit van ons als mens, om geluk te blijven ervaren door middel van het bezitten/gebruiken van een product, maakt dat we dit onszelf eigenlijk onmogelijk maken.

Het zette me aan het denken en riep bij mij de vraag op of ik nog wel producten voor het leven zou moeten willen ontwerpen.

Maar misschien is een geluksgevoel oproepen bij de bezitters van mijn producten niet het uiteindelijke doel wat ik als product ontwerper hoef na te streven. Uit het onderzoek voor mijn scriptie kwam ook naar voren dat er een langdurige en sterke band met een product kan optreden, als door tijd betekenisvolle associaties met het product ontstaan. Dit sluit erg aan bij wat ik in mijn afstudeerdwerk van ArtEZ Arnhem wilde bewerkstelligen. Een interessant gegeven om verder in mijn ontwerpen te onderzoeken.

Zelf meer verdiepen in onze relaties met producten? De volgende boeken heb ik onder andere voor mijn scriptie gelezen:

• Jonathan Chapman: ‘Emotionally Durable Design: Objects, Experiences and Empathy’, 2005
• Donald Norman: ‘Emotional Design: Why we love (or hate) everyday things’, 2004
• Mihaly Csikszentmihalyi & Eugen Rochberg-Halton: ‘The meaning of things: Domestic symbols and the self’, 1981
• Mihaly Csikszentmihalyi: ‘Flow: The classic work on how to achieve happiness’, 2002
• Susanne Piët: ‘De emotiemarkt’, 2003
• Sherry Turkle: Evocative Objects: Things we think with’, 2007

GROTE- EN KLEINE SCHAAL

Na mijn studie aan de RCA in Londen heb ik een fantastische tijd gehad op de ontwerpafdeling van IKEA of Sweden (feb. t/m juni 2011). Het tempo waarin je je ontwerpen op de ontwerpafdeling van IKEA maakt ligt aanzienlijk hoger dan in mijn eigen studio. Inhoudelijk heb je hierdoor minder tijd om de verdieping met je ontwerpen op te zoeken. Desondanks heb ik ieder product iets ‘eigens’ proberen te geven; details, eigenzinnige kleurcombinaties, fijne vormen om vast te houden. Aspecten die iemand persoonlijk zou kunnen aanspreken.

Ik was blij om te zien dat ook voor IKEA duurzaamheid een belangrijk thema is en dat er bijvoorbeeld gezocht wordt naar duurzame alternatieven voor materialen. Zoals bamboe in plaats van hout en er wordt gestreeft naar zo min mogelijk afval in de productieprocessen.

Enerzijds had ik wel wat moeite om ‘massaproducten’ te ontwerpen. Anderzijds vond ik het ook positief dat leuke en goed ontworpen producten toegangelijk worden voor ‘iedereen’, juist door de grote oplages. Wat niet zo snel mogelijk is met de ‘handgemaakte’ producten uit onze studio.

Mildra glas ontworpen voor IKEA

ONTWERP SCHAAMTE

Er ontstond een periode dat ik moeite kreeg om nieuwe producten te ontwerpen en deed dit daarom nog maar nauwelijks. Niet omdat ik het niet meer leuk vond, integendeel! Maar omdat ik moeite kreeg met nieuwe dingen creëren terwijl er al zoveel is en het steeds duidelijker werd dat de aarde uitgeput raakt en vervuild.

Maar helemaal niets meer ontwerpen leek mij ook niet de oplossing. Producten zullen nodig blijven. Mijn redenering was dat ik dan juist graag producten toe wil voegen die betekenis hebben en die voor mensen persoonlijke waarde hebben/krijgen, waardoor ze lang gebruikt zullen worden. Juist de op kleine schaal en met de hand gemaakte producten brengen sneller een emotionele waarde met zich mee voor een gebruiker ten opzichte van een massaproduct.

Ik besloot door te gaan in mijn geliefde vak en te focussen op het ontwerpen van betekenisvolle producten, het liefst in opdracht omdat er dan in ieder geval een vraag aan ten grondslag ligt. Willem en ik wilden beiden niet een productiestudio worden en zelf als een soort lopende band het ene na het andere product de wereld in slingeren. Op zich inspiratie genoeg hoor, maar onze idealen wegen voor ons altijd zwaarder. Niet persé de gemakkelijke weg, maar wel de weg waar wij ons prettig bij voelen. Eigenlijk kunnen we ook niet anders 😀